Blog

This is a subtitle for your new post

This is a subtitle for your new post

Nieuwe titel

Onder de Waterlijn Daar gebeurt veel onder de waterlijn. Vooral dat wat in eerste instantie niet zichtbaar is. Irritaties en ergernissen. Het gevoel niet gehoord te worden, te worden gekleineerd, daar ontstaat boosheid die niet altijd getoond wordt. Daar ontstaan de werkelijke problemen waar een groep of team last van ondervindt en wat zich gaat uiten in onveiligheid en zaken niet meer bespreekbaar maken. Voor mij als begeleider is het belangrijk juist wel dat bespreekbaar te maken wat zich op dat moment aandient. Tussen de regels door kunnen luisteren. Het gaat hierbij niet om dat wat gezegd wordt, maar dat wat gehoord wordt. In communicatie wordt zoveel meer gezegd dan alleen de uitgesproken zin. Het is hoe het gezegd wordt, de intonatie, een hoge of lage stem, de gezichtsuitdrukking, de kleuring van de huid, het trekken van de mond, een traan, een lach, ga zo maar door. Daaronder schuilt vaak een gevoel van niet begrepen worden en vervolgens wel begrepen willen worden. Venijnig stemgeluid, proberen boven de ander uit te komen of zoals iemand hem laatst zo prachtig benoemde. “Dan trek ik mijn machtskaart” Binnen de deep democracy worden dit de visjes genoemd. De kleine irritaties. De zaken die niet genoemd worden. Zaken die kunnen uitgroeien tot grote vissen, haaien. Een plek waar je dan liever niet meer wilt zijn want het is niet veilig meer. Je kunt niet zeggen wat je wilt zeggen want het wordt afgestraft. Hier ontstaat de angst en de behoefte weg te duiken. Kortom van belang is dat hier zo snel mogelijk wat mee gedaan wordt. Niet doen alsof het er niet is, onder de tafel schuiven en verder gaan met de orde van de dag. Als ik bemerk dat er zaken spelen waar mensen last van hebben dan maak ik het bespreekbaar en het liefst meteen. Wat gebeurt hier tussen jullie. Wat gebeurt er met jou, wat maakt dat je reageert zoals je reageert en wat gebeurt er met de ander. Wat doe je zelf in deze discussie waar een conflict is ontstaan. Hebben jullie elkaar goed gehoord. Wat bedoelde de ander volgens jou, wat maakt dat je zo geraakt bent, Wat maakt dat je een bepaalde uitspraak hebt gedaan. Om de ander te overtuigen worden nog wel eens middelen ingezet die de ander in een onderliggende positie plaatst. Waar ineens een machtsverschil wordt neergelegd. Hoe mooi is het dan als deelnemers in een groep of team bereid zijn naar zichzelf te kijken en te zien wat ze bewerkstelligen met bepaald gedrag. Dat ze verder durven kijken dan het moment en willen onderzoeken waar het gedrag vandaan komt. Is het bijvoorbeeld afkomstig van overtuigingen of normen die meegekregen zijn? Heb je altijd moeten vechten. Heb je vaststaande ideeën of juist ervaringen die niet nader worden uitgelegd omdat het voor jouzelf zo vanzelfsprekend is. Niet bedenkend dat de ander dit niet weet. In communicatie spelen zoveel zaken een rol dat het heel moeilijk is om steeds weer ter plekke naar jezelf te kijken. Toch kan deze competentie helpen om het gesprek een andere draai te geven. Even een moment nemen om aan te geven hé wat gebeurt hier tussen ons. Wat maakt dat ik zo geraakt ben en wat maakt dat jij zo reageert. Metacommunicatie wordt dat genoemd. Oftewel, communiceren over de communicatie. Er boven hangen en op een andere manier te kijken. De zin, ‘hoe je kijkt maakt wat je ziet’ kan hierbij helpen. Lukt het je om ook het perspectief van de ander te zien. Per slot, door de ander leer je jezelf beter kennen! Jolande

The body content of your post goes here. To edit this text, click on it and delete this default text and start typing your own or paste your own from a different source.

Lekker comfortabel…. “Blijf zitten waar je zit en verroer je niet, houd je adem in en schrik niet….”Dat riepen we vroeger bij het verstoppertje spelen. Hoe leuk was dat. Daar zat je dan verstopt op een plek waar de ander je niet zag. Dat was spannend en helemaal leuk als degene ‘die hem was’ je niet kon vinden. Dit bleef leuk tot een bepaald moment. Als meerdere kinderen waren gevonden en ze waren met elkaar aan het kletsen en het spel stopte zonder dat jij gevonden was. Dan begon dat ineens heel naar te voelen. Een sociaal gebeuren met een ook wel spannend tintje. Ziet de ander mij wel of anders gezegd, wat laat ik van mezelf zien. In het volwassen leven blijft deze vraag bij veel mensen een rol spelen. Wat laat ik van mezelf zien. Sterker nog. Wat durf ik van mezelf te laten zien en wanneer doe ik dat dan. Hoe gemakkelijk ben ik in een nieuwe situatie en wat mag ik eigenlijk van mezelf laten zien. Wordt dit wel geaccepteerd. Welke stappen durf ik in mijn leven te zetten. Durf ik veranderingen aan. Durf ik nieuwe zaken aan. Hoe ga ik om met al die spannende dingen die dan op mij af gaan komen. Allemaal vragen waar menig mens zich mee geconfronteerd ziet. Ieder mens heeft in zijn leven een comfortcirkel. Een plek waar hij zich op zijn gemak voelt en veilig waant. Ik zeg waant omdat het daar soms helemaal niet zo veilig is maar omdat het bekend is, dan wel je niet anders kent, geeft dit toch een veilig gevoel. Bijvoorbeeld niet de keuze maken om weg te gaan van een werkplek waar je eigenlijk niet gelukkig bent maar wat wel bekend is en waar je weet wat van je verwacht wordt. Ergens anders gaan werken is dan heel spannend. Kan ik dat wel, hoe zullen ze me vinden, word ik wel geaccepteerd etc etc. Dit is te vergelijken met gedrag. Van binnen voelen dat je het ergens niet mee eens bent maar de stap zetten om dit duidelijk te maken voelt veel te eng. Dan gaan dingen gebeuren waar je niet tegen opgewassen bent. Alleen de gedachte al kan een gevoel van paniek geven bij sommige mensen. Soms voelt het alsof buiten de kaders van de comfortcirkel alleen een paniczone zit. Daar waar je niet wil zijn, waar je de weg kwijt bent, angst en onveiligheid heerst en een oncontroleerbare chaos. Ik blijf zitten waar ik zit en ik verroer me niet. Dan kan er ook niks mis gaan. Maar dan kan er ook niet iets anders plaatsvinden. Voor sommigen onder ons voelen de kaders van de comfortcirkel als een dikke muur waar je niet buiten moet komen. Nu is het grappige van deze metafoor dat die muren van eigen metselarij zijn. Het mooie daarvan is dat als jij die ‘muur’ zelf hebt opgebouwd, je in die muur ook een deur kunt maken of een raam. En als je dat doet dan kun je buiten je cirkel kijken. Het handige van een deur is dat die open kan. Niet meteen wagenwijd maar wel een stukje en je kunt de deur vasthouden als een veilige baken. Je kunt dan een klein stapje buiten je comfortcirkel doen. Gewoon om eens te kijken wat zich daar bevindt. Daar zo vlak bij de magische grens van die comfortcirkel blijkt dat een prachtig gebied zich openbaart. Dit gebied wordt wel The learningzone genoemd. Het gebied waar met kleine stappen ontdekt wordt wat ook anders kan. Wat je kunt doen om eens een keer iets anders mee te maken. Bijvoorbeeld, als je weet van jezelf dat je het moeilijk vindt om in groepen iets te zeggen en de eerst volgende keer wordt gevraagd wie wat kwijt wil, je je voor neemt eens als eerste te antwoorden in plaats van laatste. Het helpende hieraan is dat jouw stem gehoord is en je niet hoeft te wachten tot je de beurt eindelijk krijgt en je van de zenuwen geen woord meer kunt uitbrengen. In die learningzone ondervinden mensen vaak het gevoel wat hoort bij : ‘that’s where the magic happens’ Waar het gevoel zit: “Ik doe er toe, er wordt naar mij geluisterd, ik word gezien” Daar hoort dat warme tintelende gevoel bij, een soort kippenvel, de wauwfactor. Het trots zijn op jezelf. Dat gevoel wat je krijgt als je toch gevonden wordt, bij het verstoppertje spelen. Een spannend gevoel en vervolgens is het fijn om tevoorschijn te komen en te lachen met je vrienden en vriendinnen. Het mooie van the learningzone is dat hoe vaker je oefent, je bemerkt dat het makkelijker wordt. Dat je meer ruimte voor jezelf gaat creëren en dat de grens van de comfortzone zomaar wat gaat verschuiven. En als die verschuift, verschuift ook de paniczone. Die komt verder weg te liggen. Tegelijk heb je geleerd dat als je jezelf mogelijkheden geeft om stappen te zetten je af en toe ook weer gewoon lekker even de deur mag sluiten en onderuit te zakken op de comfortabele bank in je comfortzone. het wordt hierdoor steeds makkelijker om de deur te openen. Ontdekken en ook fouten mogen maken. Dat mag namelijk in The learningzone. Zonder fouten is het namelijk niet fijn leren. De beste medicatie is ontdekt door eerst meerdere keren te bemerken wat niet werkte en dat dus niet meer te gebruiken. Zoals The solution Focussed benadering aangeeft, doe wat werkt en als het werkt doe er meer van, werkt het niet, gooi het in de prullenbak en doe wat anders! Jolande

Een tijdje terug heb ik een aantal trainingen gegeven aan een groep docenten, waarbij ik weer werd gewezen op dat geen groep hetzelfde is en dat je je nog zo kan voorbereiden maar dat ter plekke zaken soms gewoon anders verlopen dan je zelf in gedachten had. Dat is helemaal niet erg maar wel belangrijk voor jezelf om te realiseren dat het zomaar kan gebeuren en je niet achterover gaat leunen en alleen maar vertrouwt op dat het meestal gewoon goed gaat. Soms moet je alles uit de kast trekken en volledig out of the box denken om het goed te laten verlopen. Zo werd ik zelf geconfronteerd, tijdens een training van een hele dag, met behoorlijke weerstand bij één persoon in de groep. De weerstand was al voelbaar aan de start maar voor mij niet zo te plaatsten waar het mee te maken had. Omdat ik zelf te snel de stap maakte naar mijn programma en niet lang genoeg had stilgestaan bij de weerstand bemerkte ik dat er iets niet lekker liep. Er ontstond onrust bij de deelnemer, die stond vervolgens op en gaf aan dat hij op deze manier niet bij de training wilde blijven en hij er voor zijn idee weinig aan had. Deze training had volledig mis kunnen gaan met een deelnemer die weg zou gaan. Het had een doorlopend probleem in het team kunnen veroorzaken want alles wat in een groep gebeurt heeft effect op iedereen in de groep. Daar kan van alles door ontstaan. Mensen die praten over de ander, onbegrip naar elkaar en steeds meer afstand. Groepsdynamisch gezien is het van groot belang dat iedereen er is en niet met een negatief gevoel weg gaat. Dat mensen tijdens de training weg gaan omdat het niet anders kan vanwege een belangrijke afspraak is jammer maar dat is van te voren aangegeven en heeft geen negatieve impact op de groep en geeft geen negatieve nawerking. Dit alles is in enkele seconden door mijn hoofd gegaan toen het probleem inderdaad grote vormen begon aan te nemen. Tja wat doe je dan? Mijn keuze is geweest om het programma stop te zetten en eerst eens te onderzoeken wat er aan de hand was. Dit door letterlijk het programma stop te zetten en te vragen wat er speelde. Het bleek alles te maken te hebben met het gevoel van veiligheid. Een onderdeel in de training wat nog aan bod zou komen. Vervolgens merkte ik aan mezelf dat ik wilde weten waar de weerstand zo op gericht was naar mij toe want die kon ik ook niet plaatsen. Om die reden heb ik gevraagd of degene die weg wilde gaan eerst even met mij kort in gesprek wilde op de gang en daarna zou besluiten wat hij zou doen. Blijven of gaan, dat we even pauze in zouden lassen en dat ik daarna het besluit zou nemen hoe verder te gaan met de training. Dit alles in overleg met de groep. Dit was een goede keuze, want daardoor kon ik meer onderzoeken wat nu eigenlijk aan de hand was. Waardoor de door mij gemaakte keuzes in het begin, voor de deelnemer aanvoelden als niet serieus genomen worden. In dat gesprek kwam ik er ook achter dat het gevoel met veel meer zaken verband hield wat meer te maken had met zaken buiten de training om. In overleg met de groep heb ik vervolgens mijn oorspronkelijke programma losgelaten en ben het gaan hebben over veiligheid en wat daarin mis kon gaan. De ontstane eerdere situatie heb ik steeds gebruikt als voorbeeld (in overleg met de deelnemer die weg wilde gaan en toch is gebleven), mede om te laten zien dat dit ook in een klassensituatie kan gebeuren en dat je hier niet aan voorbij kan gaan. Tegelijk levert het op dat deelnemers worden uitgenodigd om aan te geven waar ze nu werkelijk tegenaan lopen en wat ze nodig hebben om het wel goed te laten gaan. Communicatiestoornissen worden daarmee aangepakt. Het geeft rust in de groep en nieuwe energie. De groep wordt meer echt een groep. Dit laatste is zo belangrijk zowel voor jou als trainer als voor de groep zelf. Als de groep niet voelt als groep maar als los zand of sub groepjes dan levert het op dat je geen grip krijgt. Er ontstaat geen soepele flow waarin met elkaar hard gewerkt en daarbij ook gelachen kan worden. Uiteindelijk is het een dynamische training geworden waar ik hard heb gewerkt en waar de deelnemers flink aan de slag zijn gegaan. Het mooiste compliment dat één van de deelnemers in de pauze aangaf, was dat hij zo blij was dat dit gebeurde en hij heeft mogen zien hoe je dit kan aanpakken omdat hijzelf in een soortgelijke situatie geen idee had hoe hiermee om te gaan. Het moraal van dit verhaal voor mij is: Trainen is hard werken en alert zijn en blijven. Wat je als trainer ziet gebeuren, bespreekbaar maken en daarbij jezelf ook kwetsbaar opstellen. Kwetsbaar opstellen betekent niet al je gevoelens op tafel gooien, maar wel aangeven wat je ziet gebeuren en de vraag durven stellen of het te maken heeft met iets wat jij doet. Durf naar jezelf te kijken, durf fouten te maken om je vervolgens te realiseren dat het alleen maar goed is dat het is gebeurd als je er maar wel wat mee doet. Het kan voor iedereen in de groep als belangrijk leermoment ervaren worden. Zaken laten liggen levert broeien op en als iets gaat broeien dan kan het gaan ontvlammen en een fikse brand blussen is dan niet zomaar meer gedaan…. Jolande

Van A Naar B, Van Ja Naar Nee! Nee zeggen is een behoorlijk ingewikkeld proces om aan te leren. Het is echt niet zo dat dit specifiek geldt voor mensen die niet sterk in hun schoenen staan. Velen hebben hier last van. Nee zeggen kan zorgen voor vele bijgedachten: “Als ik nee zeg, wat zal de ander dan wel niet van me denken” “Als ik nee zeg dan zadel ik een ander op met het werk wat ik niet doe” “ Als ik nee zeg ben ik een lijntrekker die niet voldoet aan de huidige eisen” “Ik behoor ja te zeggen, dat heb ik zo geleerd” Dit laatste kan voort komen vanuit een norm die je hebt mee hebt gekregen: bijvoorbeeld: “Als je nee zegt, ga je buiten je boekje, want dat hoort niet.” Alle gedachten die nee-zeggen met zich meebrengt, bevatten natuurlijk ook waarheden. Er zijn mensen die heel gemakkelijk nee zeggen en daarmee anderen opzadelen met werk. Nee- zeggen levert op dat anderen daar wat van zullen denken. Er zijn lijntrekkers die veelvuldig nee-zeggen. Juist die tegenhangers maken het nee-zeggen extra moeilijk want als je dit steeds om je heen ziet gebeuren, wil je daar zelf niet toe behoren. Die gedachten zijn niet zomaar uit te sluiten. Het lastige echter is ook dat jij vervolgens de persoon wordt, waar altijd de vragen bij terecht komen, want jij doet het toch wel. Bij jou kun je altijd terecht en niets is jou te veel. Dat laatste beeld klopt niet want het verzoek om het te leren, betekent al dat het je zeker teveel is. Op één gebied ben je overigens heel goed in staat om nee te zeggen, namelijk tegen jezelf. Steeds als je ja zegt op iets wat eigenlijk teveel is, zeg je nee tegen jezelf. Dat betekent dat als je dit omdraait, als je nee zegt tegen iets wat er niet bij kan zeg je ja tegen jezelf. Dat vraagt om goed na te denken over wat er wel of niet bij kan. Dat betekent ook dat je in de eerste instantie een afspraak met jezelf kunt maken dat je niet meteen ja of nee zegt maar gaat aangeven: “Ik ga er even over nadenken of het kan en of ik ook de juiste persoon ben om dit te doen en ik kom er straks op terug.” Belangrijk natuurlijk is om dit dan ook te doen. Je kunt zelfs een tijd afspreken wanneer je erop terug komt. Niet te lang, want dat geeft teveel input aan je eigen gedachten om toch ja te zeggen als het een nee moet zijn en ook niet te kort, want het is zaak om jezelf zowel als het verzoek serieus in overweging te nemen. De nee om iets te doen voel je vaak lichamelijk al. Alles verzet zich in je lijf, rugspieren verkrampen en een (lichte) vorm van stress is voelbaar door zweten, een druk op je keel, tintelingen in je hoofd, in je buik. In je gevoel zul je dit ook bemerken. Een gevoel van (lichte) paniek kan ontstaan. Angst, nervositeit etc. De weerstand en verzet is voelbaar in het lijf. Om die reden is het vaak al verstandig om een moment te nemen om na te denken over het verzoek omdat de gevoelens op zich niet altijd hoeven te betekenen dat ze reëel zijn. Overigens is meteen een flink gevoel van paniek wel reëel en zegt dat je al ver over je grenzen bent gegaan en is nee heel belangrijk is om te zeggen. Vaak voelt een eerste nee en daarmee een keuze voor jezelf helemaal niet prettig. Het is echt een leerproces om te mogen voelen en ook denken dat dit goed is. Niet alleen voor jezelf maar ook voor de ander. Wanneer je helderheid geeft aan de ander levert dit een duidelijk beeld op over wie jij bent en wat je kan. Zeg zeker Ja tegen de dingen die wel bij je horen en passen. Voel je je juist hartstikke goed, zeg dan gerust ook Ja tegen zaken die uitdagend zijn, waarbij je het gevoel krijgt dat je jezelf daarin wilt ontwikkelen. Dat levert juist aan jezelf op dat je meer door gaat krijgen waar je echt goed in bent en ook wat juist niet bij je past. Daarmee kom je nog meer uit je comfortzone. Wil je ondersteuning bij het leren nee-zeggen? Maak een afspraak bij The Breaking Wave

Dat hangt er natuurlijk vanaf hoe je hiernaar kijkt. Als je je namelijk wilt afzetten om vanuit stilstand een megasprong te maken zul je toch echt met beide voeten op de grond moeten staan. En tegelijkertijd helpen die beide voeten om stevig te staan. Om datgene aan te kunnen wat op je af komt. Stilstaan op een been geeft eerder een wankel gevoel. Stilstaan geeft weer even ruimte om de zaken helder te krijgen. Ook om om te kunnen kijken naar wat je al bereikt hebt. Een reflectiemoment nemen, dan terug te komen in het hier en nu. Waar sta ik eigenlijk. Kijk eens om je heen. Hoe ziet het er eigenlijk uit. Om nieuwe wegen te ontdekken om ruimte te creëren om weer verder te kunnen. Heb je wel eens omgekeken terwijl je aan het doorlopen was. Grote kans dat je tegen iets of iemand opgelopen was. En nog wat verder doorgedacht, dat je tegen jezelf aangelopen was. Doorrennen helpt niet om jezelf niet tegen te komen. Eerder loop je het risico over jezelf te struikelen. Als daar dan ook nog zo’n kritische stem roept, hup opstaan en weer verder gaan zal dat gevoel van tegenkomen, botsen, struikelen etc ook niet stoppen. Wat ik geregeld hoor van mensen is dat stilstaan eigenlijk doodeng is. Dan komt de donkerte op je af, dan voel je pas hoe alleen je eigenlijk bent, dan ga je pas echt voelen en zien hoe je leven er eigenlijk uit ziet op dat moment, dan moet je naar jezelf kijken en ga je zien, voelen en merken hoe ‘tragisch’ je leven eigenlijk is. Het is niet zo dat je perse alleen moet stilstaan. Dat mag best samen met een ander. Een ander kan goed helpen reflecteren en ziet dingen die jezelf nog helemaal niet had gezien van jezelf. Die ziet soms eerder hoever je al bent gekomen, die ziet jouw krachten en kan ze benoemen. Die kan je even aanraken, een arm om je heenslaan, samen wat met je drinken, lachen, huilen etc. Dat kan niet als je maar doorrent. In een donkere periode van mijn eigen leven toen ik alleen kwam te staan ben ik op een vakantiepark gaan wonen. Oud en nieuw kwam eraan en door alle gebeurtenissen die hadden plaatsgevonden plus de woede in mijn lijf koos ik ervoor om alleen te blijven met oud en nieuw. Ik kan je zeggen. Het was de meest afschuwelijke oud en nieuw. Het alleen zijn, de stilte, de donkerte op het park, de gedachten die door mijn hoofd kolkten, de druk op mijn keel van verdriet ga zo maar door. En daar was ineens Joep van het Hek op de televisie. Ik keek ernaar met wazige ogen, ik vond Joep eigenlijk helemaal niet zo leuk maar ja je moet wat om zo’n avond door te komen. Hij had een zeer kleurrijk pak aan en was toen ook nog behoorlijk dik. Hij was een verhaaltje aan het vertellen en kwam daarbij steeds dichter naar de camera toe en ineens brulde hij recht in beeld met die dikke kop waardoor het beeld geheel gevuld was en terwijl hij me recht aan keek, voor mijn gevoel alleen mij. LEEF!!!!!…………………………………………….. Ik had het niet gehoord als ik daar niet alleen was geweest en had stilgestaan. Als een scherpe pijl kwam die binnen. En die voelde ook zeer scherp. Leef. Het gaf me meteen een uitbarsting van energie. Ja Joep, je hebt gelijk! Ik heb zijn raad opgevolgd. Zonder zijn medeweten hoor, maar ik ben weer gaan leven. Iedereen heeft in zijn leven momenten die te zwaar voelen om bij stil te staan en tegelijk te zwaar voelen om aan voorbij te gaan. Ik gun het je om even stil te staan en in die stilstand naast ellende ook ineens te kunnen bemerken dat er ergens hoop is, een lichtpuntje, een uitweg. En dan is er ook weer ruimte voor de eerste zin want om vooruit te komen heb je ook ruimte nodig! Jolande